تنهاترین سردار

فاطمه (س) و حضور در صحنه های نبرد

در روزگار صدر اسلام اندک زمانی از زنده به گور کردن دختران می گذرد که پیامبر دخترش را "ام ابیها " می نامد ، و بر دست وصورتش بوسه می نشاند . در آن ایام که عرب با پسرانی که می توانند بجنگند و نام پدر ویا قبیله خویش را  برافرازند ، پیامبر تنها و تنها دل به دختر یگانه اش می سپارد ، دختری که بناست تمام رنج های پدر را بر دوش کشد ، حامل رسالت وی در کوثر وجودش گردد و همراه او در سالهای غربت مکه و روزگار نبردهای بی امان مدینه باشد ، دختری که روزهای فراق پدر را جز به مژده ی هم او که می گوید تو از خاندانم نخستین فردی که به من می پیوندی ، تاب می آورد و روز را به شب می رساند . روزهایی که نه تنها دشنه فراق پدر را بر دلش می نهد که همسرش ، یکه تاز میدانهای نبرد ، جان و جانشین رسول را خانه نشین می سازد ، روزهایی که حقش را به تاراج می برند و او یکه و تنهاست تا یک تنه در برابر تمام ناحقی هایی که اصحاب پدر بر او تحمیل کرده اند در ایستد .او شجاعانه ، اولین مدافع راه امامت و نخستین شهید همان راه است . ولی آیا فاطمه تنها پس از رسول خدا پای در صحنه می نهد ؟ آیا ریحانه رسول خدا (ص) پیش از اینها در زمان پدر برای این روزها آماده نشده بود ؟ آیا می توان نمونه های دیگری از حضور سیاسی و اجتماعی فاطمه یافت ؟ برای شناختن فاطمه باید فراتر از قالب های رایج اندیشید . باید او را چنان که بود ، نه تنها دختر خاتم رسولان و همسر نخستین امام که بانویی مسئول و آگاه به شرایط سیاسی – اجتماعی زمانه در نظر آورد ، آیا می توان تصور کرد دختری که در دامان وحی و نبوت پرورش می یابد ، در کنار امامت جای می گیرد ، لقب کوثر را از جانب خدای دریافت می دارد ، در کنار پدر رنج رسالت و هدایت عرب جاهلی را بر دوش می کشد ، و هم پای همسر در صحنه های نبرد حاضر می شود، از آگاهی و آنچه به اشتباه رشادت مردانه لقب یافته است بی بهره باشد ؟ این فاطمه است که هدف خلقت کهکشانها و زمین است ، این فاطمه است که هم نشین کروبیان عالم بالاست ، و این فاطمه است که.... دیگر ما را که اسیر خاکیم چه می دانیم که فاطمه کیست و تا کجا پرکشیده است ؟ در این فرصت و با توجه به فرا رسیدن ایام سراسر اندوه شهادت یگانه بانوی عالم اسلام ، در نظر داریم به فعالیت های سیاسی و به ویژه حضور در عرصه های نبرد بانو فاطمه زهرا (س) بپردازیم .

در سالهایی که حکومت نوپای اسلامی در مدینه پا می گرفت و آماج تیرهای کینه و عداوت دشمنان ، کافران و یهودیان بود ، و هردم طبل جنگ به صدا در می آمد ، پیامبر با اصحاب راستین خود بی مهابا در نبرد حاضر می شد و جان مبارکش را در صحنه های نبرد به خطر می افکند؛ و در این میان مردی چون سایه همه جا به دنبال پیامبر بود و او کسی نبود جز علی . و فاطمه (س) در این میان که دو عزیزترینش در کارزار در معرض خطرند آیا به خانه نشینی رضایت می دهد ؟ حاشا که فاطمه (س) چنین کند .متاسفانه تاریخ صدر اسلام و به ویژه ایام پس از رحلت پیامبراکرم (ص) آکنده از غرض ورزی ها و نادیده گرفتن های حضور دائمی فاطمه زهرا و علی مرتضی (علیها سلام ) است ، با این حال گزارش هایی از حضور فاطمه زهرا(س) در صحنه های نبرد و پرستاری از مجروحان در دست است .

" در طول 10 سال حکومت پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) در مدینه 27 یا 28 غزوه و 35 تا 90 سریّه در تاریخ ذکر شده است. گاهى برخى از این مأموریتهاى رزمى به خاطر فاصله زیاد جبهه ها از مدینه، حدود دو یا سه ماه به طول مىانجامید.به تحقیق مىتوان گفت على(علیه السلام)در طول زندگى مشترکش با حضرت زهرا(علیها السلام) بیشتر اوقاتش را در میدانهاى جهاد یا مأموریّتهاى تبلیغى گذراند. در این مدّت، فاطمه(علیها السلام) به یارى خانواده هاى رزمندگان و شهیدان مىشتافت و با آنها اظهار همدردى مىکرد و گاهى هم، ضمن تشویق زنان امدادگر و آشنا ساختن آنان به وظایف خطیرشان، به مداواى جراحت محارم خویش مىپرداخت. در جنگ اُحد، فاطمه(علیها السلام) همراه زنان به اُحد (در شش کیلومترى مدینه) رفت.در این نبرد، رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) به شدّت زخمى شد و على(علیه السلام) نیز جراحاتى برداشت. فاطمه(علیها السلام)خون را از چهره پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) مىشست و على(صلى الله علیه وآله وسلم) با سپر خود آب مىریخت.هنگامى که فاطمه(علیها السلام) مشاهده کرد که خون بند نمىآید، قطعه حصیرى را سوزانید و خاکستر آن را بر زخم پاشید تا خون بند آمد."

نبرد احد تنها حضور فاطمه (س) در جبهه های نبرد نبود بلکه " فاطمه زهرا(علیها السلام) در فتح مکّه نیز حضور داشت." علاوه بر این بانو فاطمه زهرا (س) در حجه الوداع شرکت کرد و در نتیجه در مراسم غدیرخم و اعلام جانشینی امیرالمومنین پس از پیامبر حضور داشت . شاید این حضور خود زمینه ای را بر دفاع تام وتمام فاطمه زهرا از خلافت وامامت امیر المومنین و پایفشاری بر حق مسلم ایشان فراهم کرد ؛ آنان که اندکی پس از پیامبراکرم بر ایشان دروغ بستند و احادیث جعلی ایراد کردند، در صورتی که فاطمه زهرا(س)  در غدیر خم حضور نمی داشت به راحتی ادعای وی را نیز باطل می خواندند. به هر روی به نظر می رسد ادعای اینکه بانوفاطمه زهرا (س) تنها و تنها به کار خانه و تربیت فرزندان اشتغال داشته ، ادعایی باطل برای تحت الشعاع قرار دادن حضور سیاسی این بانوی بزرگ در دفاع از حق مسلم خود (فدک) و حق خلافت و جانشینی امیرالمومنین است ، تا این بزرگ بانو را در حد  انسانی فاقد جهت گیری های سیاسی – اجتماعی تنزل بخشد . هر چند اشتغال فاطمه زهرا(س) به خانه داری و تربیت فرزندان به هیچ روی منزلت و شان ایشان را کاهش نمی دهد ولی منحصر کردن ایشان تنها به این دو امر به نوعی تحریف تاریخ است .

دفاع فاطمه زهرا (س) از جانشینی امیرالمومنین دفاع زنی از شوی خویش نیست که دفاع فردی از جامعه اسلامی از امامی است که حق وی نادیده گرفته شده است . دفاع حضرت فاطمه (س) و مبارزه ایشان از امامت علی ابن ابیطالب را نباید تنها در چارچوب خانواده و مناسبات یک زوج دید و بررسی کرد بلکه باید این مبارزه را اولین ندا و نخستین فریاد بر کج اندیشان و فرصت طلبان دانست . باشد که زنان مسلمان در تمام زمینه ها به این بانوی پاک - که پاکی اش را نه در کنج عزلت و عبادت که درعین حضور در عرصه های پرالتهاب صدر اسلام به دست آورده است – تاسی کنند.